13 Δεκ 2009

Ν.Ε.Κ. (Νέος Ελληνικός Κινηματογράφος)


Ένα μικρό σχόλιο για 2 ελληνικές ταινίες που είδα φέτος, τη Στρέλλα του Πάνου Κούτρα και τον Κυνόδοντα του Γιώργου Λάνθιμου. Οι ταινίες δεν σχετίζονται μεταξύ τους επουδενί και δεν πρόκειται να επιδοθώ σε κινηματογραφική κριτική εδώ. Κάποια πράγματα όμως θέλω να επισημάνω:


Α) Πρόκειται για την τελευταία δουλειά νεότατων σκηνοθετών, με άποψη, ιδιαίτερη ματιά στη ζωή και ενδιαφέρουσες θεματικές.


Β) Είναι και οι δύο low budget, ειδικά η Στρέλλα έγινε με δανεικά και με αρωγή φίλων και συγγενών. Το ελληνικό κράτος τής αρνήθηκε χρηματοδότηση με την αιτιολογία ότι το θέμα είναι περιορισμένο και δεν πρόκειται να αγγίξει το ευρύ κοινό. Το θέμα της ταινίας είναι η περιθωριακή ομάδα των τρανσέξουαλ στην Ελλάδα και δευτερευόντως οι αποφυλακισμένοι.


Γ) Επιλέχθηκαν και οι 2 για συμμετοχή σε διεθνή φεστιβάλ, στο Βερολίνο η μία, στις Κάννες η άλλη. Εντυπωσίασαν και στα 2 με τη συνοχή και τις έξοχες ερμηνείες είτε παγκοσμίως άγνωστων ηθοποιών είτε μη ηθοποιών. Η τρανσέξουαλ στη Στρέλλα είναι απλώς...τρανσέξουαλ και εμφανίζεται πρώτη φορά.


Δ) Με έκπληξη, με συγκίνηση σχεδόν διαπίστωσα ότι η διανομή τους εξασφαλίστηκε πρώτα στη Γαλλία και μετά στην Ελλάδα. Πρώτη φορά είδα σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο στο εξωτερικό, όχι στο πλαίσιο κάποιου φεστιβάλ, αλλά σε εμπορικούς κινηματογράφους, αντίστοιχους των village στην Ελλάδα. Μέχρι τώρα τον ελληνικό κινηματογράφο στο εξωτερικό τον είχαν εργολαβία ο Αγγελόπουλος και ο Γαβράς.


Ε) Πρώτη φορά πήγα με φίλους ξένους να τις δω και δεν ντράπηκα όταν βγήκαμε απ’την αίθουσα. Την τελευταία φορά που το αποτόλμησα ήταν με το «Λιβάδι που δακρύζει», και ο τότε συνοδός μου ακόμη το θυμάται ως τραυματική εμπειρία. Κι εγώ επίσης.


Ένα τελευταίο σχόλιο. Καμία από τις 2 ταινίες δεν ήταν αυτό που θα λέγαμε αριστούργημα. Εμένα προσωπικά αυτό δε μου λέει τίποτα. Όπως κι από την άλλη πλευρά, τίποτα δε μου λένε οι διθυραμβικές κριτικές στον διεθνή τύπο. Τους ίδιους διθυράμβους γράφουν κάθε φορά και για τον Αγγελόπουλο και κλαίμε τα λεφτά μας (ναι κ2, το ξέρω ότι διαφωνείς). Χρόνια είχα να δω κάτι φρεσκο και αξιοπρεπές ταυτόχρονα, πέρα από τη μίζερη, εσωτερική αναζήτηση πλαστικών ηρώων που βγάζουν κάτι δήθεν ψαγμένο απλώς και μόνο γιατί είναι μίζεροι. Ή ακόμα χειρότερα, ταινίες που υμνούν οι κριτικοί γιατί είναι ακατάληπτες, άρα δεν μπορεί, κάτι θα θέλουν να μας πουν. Οι σκηνοθέτες αυτοί ξαναβγάζουν τον ελληνικό κινηματογράφο απ’την αφάνεια δυναμικά, ασχολούνται με θέματα που, αν και μπορεί να ξενίζουν το ευρύ κοινό, δεν το αφήνουν αδιάφορο. Και το κυριότερο: έχουν αρχή, μέση και τέλος, χωρίς όμως να επιβάλλουν στον θεατή την άποψή τους ή να τον κολλάνε στον τοίχο με την κοσμοθεωρία τους.


Μήπως ήρθε ο καιρός να μιλήσουμε για (ανα)γέννηση του ελληνικού κινηματογράφου;

13 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

" Τους ίδιους διθυράμβους γράφουν κάθε φορά και για τον Αγγελόπουλο και κλαίμε τα λεφτά μας"

και την ώρα μας, θα προσέθετα.

"(ναι κ2, το ξέρω ότι διαφωνείς)."

τι είναι αυτά, Κουπέπι 2??
Δλδ, σου άρεσε το "Βλέμμα του Οδυσσέα"? Ή μάλλον, ΔΕΝ σε πήρε ο ύπνος? Σε θαυμάζω!

Ανώνυμος είπε...

ps. δεν αποσιωπώ το κυρίως θέμα του ποστ, απλά δεν έχω δει ακόμα καμία από τις δυο ταινίες. Άμα τις δω, θα σου πω!
Πάντως, εγώ έχω να θυμηθώ κι άλλες αξιοπρεπείς ελληνικές ταινίες πρόσφατης σοδειάς: το Peppermint, την (πολυσυζητημένη) Πολίτικη Κουζίνα και... χμ, μάλλον αυτά.

Κοκκινοσκουφίτσα είπε...

Και το Φοβού τους Έλληνες θα πω εγώ, μου άρεσε πολύ η ταινία.
Κοίτα σύμπτωση, εχθές το βράδυ παρακολούθησα μια συνέντευξη του Πάνου Κούτρα στη Λένα Αρώνη (νομίζω έτσι λέγεται) και μου έκανε εντύπωση ο λόγος του. Η όλη του εικόνα μάλλον, που έδειχνε μια πιστή αντιστοιχία λόγων και έργων. Είπε "ο δημιουργός χρησιμοποιεί τα εκφραστικά μέσα που κατέχει καλά. Εγώ μεγάλωσα μέσα στο queer culture, είναι κομμάτι μου, το εκφράζω και με εκφράζει". Κι επίσης "θεωρώ ότι η χαρά ενός καλλιτέχνη είναι συνυφασμένη με τη λύπη του. Π.χ. οι ταινίες μου στην Ελλάδα απορρίπτονταν από εταιρείες παραγωγής και χορηγούς, ενώ στο εξωτερικό έκαναν την πορεία τους". Τον εκτίμησα πολύ και τα τρέιλερ της ταινίας του και λέω να την δω.

k1 είπε...

Hallo krot, το Peppermint δεν το είδα, το έχω όμως στα υπ'όψιν και θα σου πω. Όσο για την Πολίτικη Κουζίνα, δεν τη θεωρώ αξιοπρεπές δείγμα (νεο)ελληνικού κινηματογράφου. Για συνέχεια της Βουγιουκλάκη στο πχιοτικό μου κάνει περισσότερο. Να φέρω ένα υποθετικό παράδειγμα. Το Mama Mia με τη Meryl Streep. Εύπεπτο και ευχάριστο, αν όμως ήταν σουηδική παραγωγή (αμερικανοβρετανική είναι στην πραγματικότητα) δεν θα αποτελούσε αξιοπρεπές δείγμα σουηδικού κινηματογράφου. Χαίρομαι πάντως που συμφωνούμε για τον Αγγελόπουλο. Δεν θα άντεχα κι άλλες ατέρμονες συζητήσεις για το θέμα...

Γεια σου Κοκκινοσκουφίτσα. Να το δεις για να καταλάβεις αν υπάρχει αντιστοιχία λόγων και έργου. Εγώ κάπου στο διαδίκτυο πέτυχα συνεντεύξεις του και εκτίμησα εξίσου τα λεγόμενά του. Μου έμεινε η αναφορά του στους τρανς στην Ελλάδα. Έλεγε ότι αποτελούν την πιο περιθωριακή μειονότητα που υπάρχει, ακόμα και σε σχέση με τους γκέι. Γι'αυτό αποφάσισε να δώσει αυτήν τη διάσταση στην ταινία παρότι παραδέχτηκε ότι κι ο ίδιος δεν γνωρίζει καλά το περιβάλλον τους. Δες το και πες μου...

Ανώνυμος είπε...

Θα συμφωνήσω για τον κυνόδοντα που τον είδα. Λέει πολλά. Την Στρέλλα δεν την έχω δει οπότε...

όσο για τον Αγγελόπουλο θα συμφωνήσω με κ2. με αρέσει πολύ :-)

by cortlinux

k2 είπε...

Α, πολλή κουβέντα βλέπω να γίνεται για τα κινηματογραφικά μου γούστα, ερήμην μου! :)
Θα επανέλθω με ποστ σύντομα!

k2 είπε...

Α, κι είναι πολύ ωραία και η "Ακαδημία Πλάτωνα" - την οποία πήγα και είδα με μεγάλη επιφυλακτικότητα αρχικά.

k1 είπε...

Sakidio καλώς ήρθες. Να δεις και τη Στρέλλα, νομίζω ότι αξίζει. Όσο για τον Αγγελόπουλο τι να πω. Γούστα...

κ2 ανάρτησε κάτι για τον Αγγελόπουλο να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Εγώ ήθελα να γράψω για 2 ταινίες που μ'άρεσαν. Την Ακαδημία Πλάτωνα δεν την έχουν φέρει ακόμα, είναι η επόμενη στη λίστα

Ανώνυμος είπε...

Κουπέπι 2, αν κάνεις τέτοιο ποστ, θα πρέπει να φροντίσω να το διαβάσω όταν θα έχω πολύύύύύ χρόνο....

Κουπέπι 1, εμένα μου άρεσε η Πολίτικη Κουζίνα, τη θεωρώ πολύ πάνω από τη Βουγιουκλάκη. Και οκ, εσύ το βλέπεις από άλλη οπτική γωνία ίσως, αλλά αν μη τι άλλο οι ερμηνείες, τα πλάνα, το μοντάζ, τα χρώματα είναι πολύ άρτια. Και σαν σενάριο, μπορεί να μην είναι ΤΟ αριστούργημα, αλλά είναι αξιοπρεπές.

Να το δεις το Peppermint. Κι εγώ θα δω την Ακαδημία, άκουσ απολύ καλά λόγια.

Μιας και πιάσαμε τα κινηματογραφικά, την Ψυχή Βαθειά την είδε κανείς;

Α, Κοκκινοσκουφίτσα, δεν το είδα το Φοβού τους Έλληνες, αλλά τον φοβάμαι το Λαζόπουλο...

Θα ανέφερα επίσης και τις Νύφες στις αξιόλογες ελληνικές ταινίες -αλλά ο Βούλγαρης δεν είναι νέος σκηνοθέτης.

k1 είπε...

Krot, λίγο προβοκατόρικος ο παραλληλισμός της Πολίτικης Κουζίνας με την Βουγιουκλάκη, αλλά μεταξύ μας, δε νομίζω ότι αν έκανε η τελευταία σινεμά σήμερα θα διέφερε πολύ. Καλό μοντάζ, καλά σκηνικά, καλογυρισμένο παραμύθι, το οποίο όμως δε μας λέει τίποτα απολύτως. Προσποιούμαστε ότι ασχολούμαστε με καυτό πολιτικό ελληνοτουρκικό θέμα, ενώ στην πραγματικότητα γυρνάμε φτηνό μελό που συγκινεί όλες τις πλευρές, γιατί ακριβώς δεν παίρνει θέση. Απ'αυτή την άποψη τη Βουγιουκλάκη τη βρίσκω πιο αυθεντική. Σκληρή, ανελέητη μελούρα. Χωρίς να προσποιείται τίποτα το διαφορετικό.

Ανώνυμος είπε...

Ο ΚΥΝΟΔΟΝΤΑΣ...

Ελληνική ταινία του Λάνθιμου παραγωγής 2009. Το στόρυ υποτίθετε ιδιοφυές... Μια οικογένεια ζει απομονωμένη σε ένα σπίτι έξω από την Αθήνα... τα παιδιά μένουν αυστηρά απομονωμένα μέσα στο σπίτι και ο πατέρας με την αρωγή της μητέρας φροντίζει για την επιμέλειά τους... η απομόνωση θα σπάσει μόλις πέσει ο κυνόδοντας των παιδιών...

Η ταινία αρχίζει υποβλητικά... αργοί διάλογοι , έλλειψη μουσικής, κλειστοφοβικό κλίμα... ο θεατής παγιδεύεται σε ένα νοσηρό κλίμα φασισμού... ο πατέρας αφέντης - σωτήρας με κάθε τρόπο και τίμημα κρατάει την οικογένεια του απομονωμένη- ευνουχισμένη στο μικρό του βασίλειο... οι αναφορές σε φασιστικά καθεστώτα διαφόρων χρωμάτων πολλές και πολυποίκιλες... παράτες της φασιστικής Ιταλίας , άοκνες προσπάθειες για συνεχή επίτευξη γνωστών και άγνωστων στόχων, μαγιώ που παραπέμπουν σε DDR , κυνήγι φαντασικών εχθρών-γατών που σκοπό έχουν την συσπίρωση, τιμωρία για το παραμικρό ολίσθημα-παράπτωμα, απίθανα βραβεία-έπαθλα για την αναγνώριση της προσπάθειας και προπάντων πλήρης αποκλεισμός από τον μιαρό έξω κόσμο που απειλεί με κάθε τρόπο την μικρή αγαπημένη μας "δημοκρατία"...

Η ταινία όμως δεν σταματά εκεί... διαβάζετε και σε ένα δεύτερο απλούστερο επίπεδο, που σκοπό έχει να σοκάρει... πλήρες ξεφτίλισμα του θεσμού της οικογένειας... ο πατέρας προσπαθεί να κρατήσει ζωντανό τον θεσμό της οικογένειας χρησιμοποιόντας μακιαβελικές μεθόδους... αλλάζει το νόημα σε λέξεις, μεταφράζει κατά το δοκούν τραγούδια που χρησιμοποιούνται για την τόνωση του ηθικού των μελών, ¨σκοτώνει¨το μεγάλο αδελφό που πρόδωσε και εγκατέλειψε την οικογενειακή εστία... ποντάρει στην ξενοφοβία, τον απομονωτισμό, τον φόβο και καταστέλει βίαια κάθε προσπάθεια αντίδρασης... συνεχής χρήση του νερού σαν εξαγνισμός, ζώα και ψάρια που χρησιμοποιούνται κι αυτά για την προφύλαξη και τέλος παντελής αναφορά σε θρησκεία και ύμνος των βίαιων ορμών που άλλοτε με το σπρώξιμο της "δημοκρατίας"- οικογένειας επιβάλονται και άλλοτε τιμωρούνται...

Ανώνυμος είπε...

Οι φιλοδοξίες της ταινίας μεγάλες αλλά το ερώτημα βασανιστικό... έχει ο σκηνοθέτης τις ικανότητες να πετύχει ένα σε ένα τόσο μεγάλο σχέδιο? αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή... η υποβλητική ατμοσφαιρα μετά το πρώτο δεκάλεπτο εξαφανίζεται και η όποια πρωτοτυπία εξαντλείτε σε φτηνά φορμαλιστικά εφέ που επαναλαμβάνονται μονότονα σε όλη την διάρκεια της... εκεί όμως που τα πράγματα καταντούν εξοργιστικά είναι στο σενάριο... τραβηγμένο από τα μαλλιά χωρίς ίχνος πρωτοτυπίας... γνωρίζω ότι δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη αλλά αν ο σκηνοθέτης θεωρεί πως κάνει τέχνη και δίνει κάτι καινούργιο κοπιάροντας κακά τον Μπουνιουέλ και τον Παζολίνι μάλλον κάπου στραβά αρμενίζουμε... η ταινία κυλά με βασανιστικά αργούς ρυθμούς, πασπαλίζετε με άφθονες δόσεις γυμνού για να σοκάρει υποτίθεται και το φινάλε είναι τραγικά προβλέψιμο...ο Λάνθιμος σοκάρει για να σοκάρει... το σοκ στον κινηματογράφο δεν είναι απαραίτητα κακό... ο μέγας Μπουνιουέλ στον Ανδαλουσιανό σκύλο είχε σοκάρει όπως και ο Παζολίνι στο Salo προκάλεσε σάλο... αλλά το κόψιμο του ματιού ήταν ένα σοκ για τον εφησυχασμό της αστικής τάξης του 1924 ένα συνταρακτικό προμήνυμα για το τι θα ακολουθούσε σε λίγα χρόνια και το SALO ήταν μια αντιφασιστική γροθιά στο στομάχι των Ιταλών προμήνυμα της λαίλαπας των ταξιαρχιών και των όσων βιώνει μέχρι σήμερα το γειτονικό κράτος... ο Παζολίνι με αριστουργηματικό τρόπο καταγγέλει κάθε μορφή φασισμού (κοινονικού, οικογενειακού, πολιτικού) σοκάροντας διαχρονικά τους πάντες... αλήθεια νοιωσατε το ίδιο συναίσθημα βλέποντας την ταινία του Λάνθιμου? κάντε μου την χάρη οι θαυμαστές του ΚΥΝΟΔΟΝΤΑ και ρίξτε μια ματιά στην "ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ" τον "ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΤΗ ΑΓΓΕΛΟ" την "ΒΙΡΙΔΙΑΝΑ" του Μπουνιουέλ και το "SALO" του Παζολίνι και θα καταλάβεται γιατί εξοργίστηκα... την σαπίλα του κοινονικού ιστού, τον ξεπεσμό του θεσμού της οικογένειας και την καταγγελία του φασισμού κάποιοι την έκαναν με αριστουργηματικό τρόπο από το 1924...

Ανώνυμος είπε...

Τα μεγέθη όπως κάθε καλόπιστος καταλαβαίνει δεν είναι συγκρίσιμα... εγώ εκπτώσεις στην τέχνη δεν κάνω... δεν κρίνω προθέσεις ούτε με ενδιαφέρει αν η ταινία είναι Ελληνική και πρέπει να την αντιμετωπίσω με επιείκια... βάζοντας δίπλα - δίπλα 4-3 ταινίες με το ίδιο θέμα καταλαβαίνεις αμέσως την διαφορά... είναι απλά χαόδης... η γνώμη μου είναι αν δεν έχεις τις δυνατότητες απλά μην ασχολείσαι... και ο Λάνθιμος δεν τις έχει...
Μορφή τέχνης δεν είναι να σε σοκάρει κάτι επειδή είναι απωθητικό... αυτό είναι ψευτοκουλτούρα... μορφή τέχνης είναι να σε σοκάρει κάτι επειδή σε αγγίζει... ένα πράγμα σαν τον Πικάσο και τον Νταλί... η Γκουέρνικα σοκάρει γιατί συγκλονίζει , ο μεγάλος αυνανιστής σοκάρει επειδή είναι ένας αυνανιστής... ό ένας καλλιτέχνης είναι πρωτοπόρος, διαχρονικός ό άλλος είναι απλά μόδα που θα περάσει... να το κάνω ακόμα ποιό λιανά, ο Αγγελόπουλος με τον ΘΙΑΣΟ έφησε σφραγίδα στον Ελληνικό και όχι μόνο κινηματογράφο ο Λάνθιμος με τον ΚΥΝΟΔΟΝΤΑ τι διάολο σφραγίδα νομίζετε ότι μπορεί να αφήσει?

Όπως έλεγε ο μεγάλος Ραφαηλίδης δεν υπάρχουν καλά και κακά ήδη ταινιών, υπάρχουν καλές ή κακές ταινίες... ο Λάνθιμος δυστυχώς έκανε μια αφόρητα βαρετή ταινία... η κεντρική ιδέα ήταν ιδιοφυής, καταγγελία του φασισμού σε όλα τα επίπεδα... το αποτέλεσμα αδιάφορο και κακό... να το ξαναπώ λοιπόν, οι προθέσεις άριστες, το αποτέλεσμα απογοητευτικό... κρίμα πολύ κρίμα...