5 Μαΐ 2009

H στιγμή της αλήθειας



Μακρόχρονη απουσία για τα μέτρα μας μέχρι τώρα. Μετακινήσεις, διάφορα εξωφρενικά [τα οποία πρέπει να γράψω κάποια στιγμή] και πάλι εδώ. Επιστροφή με ένα θέμα λίγο άσχετο, αλλά αυτό μου ήρθε σήμερα.

Επαφή με την ελληνική τηλεόραση έχω χάσει εδώ και χρόνια, με την ξένη δε, ακόμη χειρότερα. Από τότε που ανακάλυψα το διαδίκτυο και την επιλεκτική διασκέδαση/ψυχαγωγία/ενημέρωση, η τηλεόραση στο σπίτι μου δεν υπάρχει ή έχει μετατραπεί σε κρεμάστρα. Αυτά τα ολίγα εισαγωγικά για να ξεκαθαρίσω ότι η τηλεόραση κι εγώ είμαστε δυο κόσμοι που δεν συναντιούνται πουθενά. Άρα δεν έχω ιδέα για το τι γίνεται, δεν ξέρω κανένα όνομα πρωινατζούς, εκφωνητή νυχτερινού δελτίου ή ψυχαγωγική εκπομπή. Τα ελάχιστα που με ενδιαφέρουν τα παρακολουθώ ιντερνετικά. Όλο αυτό για να πω ότι προχθές τυχαία, ψάχνοντας για τον Άδωνι, έπεσα πάνω στη μέλλουσα σύζυγό του και την εκπομπή της «Η στιγμή της αλήθειας». Κάθησα λοιπόν και την παρακολούθησα μήπως έχει κάποια πολιτική νύξη (τρομάρα μου!).

Η αλήθεια είναι ότι άργησα να καταλάβω τον σκοπό του παιχνιδιού. Τι το ενδιαφέρον έχει άραγε ένας ανιχνευτής ψεύδους στην καθημερινότητα των ανθρώπων πέρα από το να μας εξοικειώσει με την έννοια του ηλεκτρονικού ελέγχου της σκέψης για σενάρια τρόμου σε εγγύς/απώτερο μέλλον; Μετά συνειδητοποίησα τι γίνεται: οι παίκτες αμείβονται με διάφορα ποσά, όχι για να απαντήσουν ειλικρινά σε οποιαδήποτε ερώτηση, αλλά για να εκτεθούν όσο το δυνατόν περισσότερο στα αδηφάγα μάτια των τηλεθεατών αλλά και μπροστά σε συγγενείς και φίλους. Το θέμα δηλαδή δεν είναι η ειλικρίνεια (πότε ήταν η ειλικρίνεια δημοφιλής για να γίνει τώρα;) αλλά ο βαθμός της αποξένωσης του παίκτη από οικεία του πρόσωπα, έτσι ώστε να λέει τις μεγαλύτερες χοντράδες με τη μεγαλύτερη άνεση. Ειλικρινά δεν πίστευα στ’αυτιά μου ακούγοντας ανθρώπους να απαντάνε ανερυθρίαστα σε ερωτήσεις τύπου α) αγαπάς περισσότερο τη μητέρα σου ή τον πατέρα σου; Β) είσαι ερωτευμένος με τον σύντροφό σου (ο σύντροφος παρών), γ) ξέρει η οικογένειά σου με πόσους έχεις πάει/πόσα έχεις φάει στον τζόγο/ ότι είσαι ερωτευμένος με την αδερφή σου...και άλλα ων ουκ έστιν αριθμός.

Το πρώτο που σκέφτηκα είναι η τρομακτική υποκρισία της εκπομπής. Επιβραβεύει ανθρώπους (μέσω της πιο ακατάλληλης, χαζοχαρούμενης και γλάστρας τηλεπαρουσιάστριας που θα μπορούσα να φανταστώ, ας με διαψεύσουν οι γνώστες του είδους) για την ικανότητά τους να εκθέτουν θεούς και δαίμονες, να ανάγουν την προσωπική τους ζωή, τις φοβίες τους, τη σύνθετη καθημερινότητά τους σε «ναι» και «όχι» που αξιολογούνται κιόλας. Όσο δε βαθύτερα τραύματα, γιατί όχι και μοιραία, προκαλέσει στις σχέσεις των παικτών με την οικογένεια, τους φίλους και τους δικούς τους ανθρώπους, τόσο μεγαλύτερη η επιτυχία, τόσο πιο κραυγαλέα η επιβράβευση, τόσο πιο πολλά τα φράγκα. Το πραγματικό ερώτημα πίσω από το «θέλετε να συνεχίσετε;» που θέτει κάθε τόσο η κριτής των πάντων, είναι «πόσο περισσότερο είστε διατεθειμένος να πληγώσετε τους δικούς σας, πόσο κοστολογείτε τις προσωπικές σας σχέσεις;». Με 5 χιλιάρκα μπορεί και να το σώζεις, με 25 όμως; Πόσα θες για να πεις ότι οι γονείς σου σε παραμελούν, ότι φαντασιώνεσαι τον γκόμενο της αδερφής σου, ότι ζηλεύεις παράφορα τον κολλητό σου; Αλήθειες που έχουν 3.000 όψεις και αντανακλούν την πολυπλοκότητα της ζωής του καθένα, γίνονται μονολεκτικά θέσφατα στο στόμα του «γενναίου» κατά τα λοιπά παίκτη. Ένα ρεάλιτι στη θέση των ρεάλιτι. Μέχρι τελικής πτώσεως.

Και καλά το παιχνίδι με την ξεϊγκλωτη. Οι παίκτες που γνωρίζουν από πριν τις ερωτήσεις, πώς αποφασίζουν να συμμετάσχουν; Όταν ξέρουν τι όργια θα ακουστούν για τις πιο προσωπικές στιγμές τους, πώς επιλέγουν να το κάνουν; Με τη λογική του μάνα ξαναβρίσκω, 20 χιλιάρικα όμως;

Εγώ πάντως ένα συμπέρασμα έβγαλα: ή θα πρέπει να βλέπω πιο πολύ τηλεόραση για να μη νιώθω κάθε φορά σαν αρειανός που προσγειώθηκε στο Ελλάντα, ή θα πρέπει να το κόψω τελείως για να μη σοκάρομαι.

ΥΓ. Αυτό που απόλαυσα πιο πολύ πάντως είναι το ανεκδιήγητο ύφος της Μανωλίδου, όταν ο παίκτης απαντάει "ναι, σκότωσα με αλυσοπρίονο τους γονείς μου για να πάω εκδρομή με το ορφανοτροφείο". Η θεά χαμογελάει όλο κατανόηση και του λέει "Συγχαρητήρια, κερδίσατε 10 χιλιάδες ευρώ" (!)